Тимур Айтмұханбет - Азаттықтың Нұр-Сұлтандағы журналисі, видео операторы.
Халықаралық ұйымдар айтқан аштық пен жоқшылықты Ауғанстанда тұратын қазақтар да бастан өткізіп жатырмыз дейді. Олар Қазақстан үкіметінен қыс түспей елге алып кетуді сұрайды.
Нұр-Сұлтанда еңбек министрлігінің алдында мүгедек адамдар тағы да наразылық білдірді. Жәрдемақы, баспана мен құқық туралы арыз-шағым айтқан тұрғындар үкіметтің мейіріміне мұқтажбыз дейді.
17 қазан – Дүние жүзінде кедейлікпен күрес күні. Қазақстан билігі соңғы екі жылда елдегі кедейлердің санын екі жарым есе азайтқанын айтады. Бірақ ішіп-жемге мұқтаж тұрғындарға көмек берумен айналысатын ұйым "жәрдем сұрайтындар көбейіп кетті" дейді.
Нұр-Сұлтанда экобелсенділердің қарсылығына қарамастан Кіші Талдыкөлді көму тоқтамады. Экология министрі судың бәрі емес, жартысынан астамы құрғатылады дейді. Ал топырақ төгіп жатқан құрылыс компаниясының жұмысы қарқынды жүріп жатыр.
Тіркелмеген "Демпартия" белсенділері Нұр-Сұлтанға барып, несие амнистиясын талап етті. Олар "халықты қарызға батырды" деп үкіметті айыптады және "бұрынғы, қазіргі президенттер биліктен кетсін" десті.
Қазақстанда журналистерге арнайы мәртебе беру мәселесі талқыланып жатыр. Кейбір журналист депутаттың бастамасын құптап, қуанды. Бірақ арнайы статус журналистер еркіндігін шектеп, қызметіне кедергі келтіреді дейтіндер де бар.
4 қазан күні кешке қарай әлемде Facebook пен оның Instagram, WhatsApp сынды қосымшалары ашылмай қалды. Бір өзінде ғана екі миллиард қолданушысы бар Facebook алты сағат істемей тұрды. Компания бұның себебін амалсыз өзімен бәсекелес желілерге жазып жатты.
Қазақстанның экс-президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың "үшінші әйелі" делінетін Әсел Құрманбаеваның оффшордағы компаниясы туралы жазылған "Пандора құжаты" зерттеуіне қазақстандық депуттаттардың кейбірі сенбейді. Кейбірі құжатты әлі оқымағанын айтады.
Құқық қорғаушылар "саяси тұтқын" деп таныған диссидент Арон Атабектің ауруханада жатқаны хабар тарағалы бір күн өтсе де ресми органдардан әлі жауап жоқ. Ал қоғамда оған бостандық талап ететіндер көп. Рақымшылық жасалатындар тізіміне диссидент ене ме? Сұрақтарға депутаттар жауап берді.
23 қыркүйекте Нұр-Сұлтанда Қытай елшілігі алдынан ұсталып, сотталған 10 адам айыппұл төлеу қиын екенін айтады. Бірақ "Қазақстан соты қанша соттаса да Шыңжаңда саяси қуғын-сүргін көріп, түрмеге қамалған туыстарымыз бостандыққа шықпаса қарсылық акциясын үзбейміз" дейді.
Қазақстан елшісі "Талибан" ұйымының өкілімен кездесті. Екі тарап кездесу жөнінде екі түрлі ақпарат таратты. Қазақстан сыртқы істер министрлігі ресми хабарламасында "Талибан" дейтін сөз қолданбады. Бұл ұйымды Қазақстан соты 2005 жылы "экстремистік қозғалыс" деп танып, ел аумағында қызметін шектеген.
Бүгін, 23-қыркүйекте жергілікті жердегі соттардың үкім-шешімімен келіспейтін бір топ наразы жоғары сот алдына тағы жиналды.
«Асыл ана» қоғамдық бірлестігінің жетекшісі, құқық қорғаушы Теңдік Сәрсекеева жиырма жылдан бері мүгедек әйелдердің құқығы үшін күресіп келеді. Жергілікті билікті сынап, мүгедек әйелдер мен мүгедек баласы бар отбасының әлеуметтік жағдайын қорғаған әрекеті Солтүстік Қазақстан әкімдігіне ұнамаған.
Қытайда туыстары қамалған бір топ азамат Нұр-Сұлтандағы Қытай елшігінің алдында наразылық шарасын өткізді. Олар Қазақстандағы Қытай елшісінен Шыңжаңда жазықсыз қамалған жақындарын шығаруды талап етті.
Дариға Назарбаева ұйымдастыратын "Еуразия медиа форумыында" шетелдік сарапшылар, қазақстандық шенеуніктер мен депутаттар бұрынғы президент Нұрсұлтан Назарбаевты көп мақтады. Осы кезде елдің басқа бөлігінде Назарбаевқа санкция салуға шақырған пикет өтті.
Қазақстанда «бала құқығы» аясында шетелдік онлайн-платформаларды елде филиал ашуға міндеттейін, болмаса қызметін бұғаттайтын заң жобасы әзірленіп жатыр. Жобаны мәжіліс алғашқы оқылымда-ақ мақұлдап үлгерді. Мұны «Ресейдің ізімен жүру» деген сарапшылар елде сөз еркіндігіне қысым күшейе түседі дейді.
Қазақстанда жасы 12-ден асқан балаларға ковидке қарсы екпе салу жоспарда бар, бірақ бұл бойынша әлі ешкімге тапсырма берілмеген. Бірақ вакцинаны құптамайтын жұрт «билік мәжбүрлейді» деп қазірден-ақ қауіптеніп отыр.
Белсенді Санавар Закирова премьер-министр Асқар Мамин басқаратын Қазақстан үкіметін сотқа берді. Сотқа жүгінуге мемлекеттің Egov – электронды үкімет жүйесін ресейлік платформаға ауыстыру туралы меморандум себеп болған. «Бұл - отанды сату» дейді белсенді.
Қазақстанның бірнеше қаласында мектеп оқушыларына вакцинаны мәжбүрлемеуді талап еткен наразылық жиыны өтті. Тұрғындар сөзінше, «билік екпе ерікті түрде салынады» деген әуелдегі уәдесінен тайып, міндеттеуге көшкен. Кейбірі баласын мектепке жіберуге қорқатынын айтады.
Тағы
